Özet:

Bu araştırma Zihinsel Tasarıma Dayalı Yazma Modellerinin öğrencilerin metin yazma becerilerini gelişimi üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Zihinsel Tasarıma Dayalı Yazma Modeli için yapılan araştırmada ön-test son-test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Yazmaya yönelik açıklayıcı ve bilgilendirici metin oluşturmaları için öğrencilere yazma eğitimi verilerek farklı iki türde zihinsel tasarıma dayalı metin oluşturmalarına yönelik bir program uygulanmıştır. 2015-2016 eğitim öğretim yılının birinci döneminde yürütülen çalışma, Bartın ilinin Merkez ilçesinde bulunan bir ortaokulun 5. sınıf öğrencilerinden oluşan 40 kişilik grup çalışma grubunu oluşturmuştur. Öğrencilerin yazma becerisini geliştirilmesi amacıyla hazırlanan program doğrultusundaki etkinlikler 17 haftalık süre içerisinde uygulanarak tamamlanmıştır. 2014-2015 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde 5. sınıflardan rastgele seçilen bir öğrenci grubuyla 6 haftalık ön çalışma yapılmıştır. Ön çalışma verileri neticesinde Zihinsel Tasarıma Dayalı Yazma Modeli ile yazma becerisini geliştirmeye yönelik bir yazma programı hazırlanmıştır. Yazma programına uygun ölçme araçları ön çalışma ile geliştirilmiştir. Uygulama öncesinde deney ve kontrol grubuna yazma becerileri ve zihinsel tasarıma uygun metin oluşturma özelliklerini saptamak amacıyla ön-test uygulanmıştır. Ön-test bulguları iki grup arasında anlamlı bir fark olmadığını ortaya koymuş ve iki grup çalışma için denk olduğu belirlenmiştir. Uygulama süresince deney grubuna zihinsel tasarıma dayalı yazma eğitimi verilmiş, kontrol grubunda ise mevcut öğretim programındaki yazma çalışmalarına devam edilmiştir. Uygulama sonunda her iki gruba da son-test uygulanmıştır. Son-test puanları deney grubu öğrencilerinin zihinsel tasarıma uygun yazma becerisinin geliştiği görülmüştür. Buna karşın kontrol grubundaki gelişim belirli bir düzeyde kalmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin son-test puanları arasında istatiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmuştur. Deney grubu öğrencilerinin gelişimi kontrol grubu öğrencilerine göre yüksek düzeyde anlamlı fark bulunmuştur. Araştırmada Zihinsel Tasarım Modeline dayalı yazma eğitiminin metin oluşturmada olumlu etkisinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: