Özet:

Ali Haydar Haksal İslâmî Dönem Türk edebiyatı olarak adlandırılan ve Anadolu’da 1000’li yıllardan başlayarak bir toplumun siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik kodları üzerinde kurgulanarak 600 küsur sene bir toplumu derinden etkileyen ya da yaralayan bir edebiyat döneminden hemen sonra ve özelliklede Fransız İhtilali neticesinde ülke içinde vuku bulan durumdan hareketle sırtını batılı ve özellikle de Fransız kültüre dayayan modern edebiyatın (Tanzimat Edebiyatı, Edebiyat-ı Cedide, Fecri Ati edebiyatı) hemen akabinde vuku bulan Millî Edebiyat döneminde sırtını yerli olana dayayarak ve aynı zamanda modern olan ya da son yüzyıldır Batı’dan gelen değerleri de önemseyerek bir edebiyat kurma peşinde koşan M. Akif Ersoy, Yahya Kemal ve Asaf Halet Çelebi’den tevarüs eden mirası kucaklamak isteyen bir modern dönem dervişi ya da Yunus Emre’sidir. Aslında Ali Haydar Haksal’ın sanat dünyasını inşa eden değerler sadece bunlarla sınırlı değildir. Söz konusu bu değerlerin yanı sıra kısa bir süreliğine akamete uğrasa da daha sonra 1945 yılında Büyük Doğu’nun mimarı olan Necip Fazıl Kısakürek’in ortaya koymuş olduğu ve modern İslâmî edebiyata yöne veren “Nur Harmanı” adlı eseri görmekteyiz. Daha sonraları Sezai Karakoç’un “Dirilişi”, Nuri Pakdil’in “Edebiyat Dergisi” Ve elbette Cahit Zarifoğlu ve arkadaşlarının çıkardığı Mavera ile birlikte yedi güzel adam onun sanatının mecrasını belirleyerek yazarın kendi yamacında akan hayata kayıtsız kalmasını âdeta engel olarak ona hangi sanat vadisinde gezinmesi gerektiğine dair yeterli ışıklar sağlamışlardır. Ali Haydar Haksal 30’u aşkın eser vererek kendisinden önce var olanlara âdeta vefa borcunu ödemiştir. Elbette yazdığı öyküler, romanlar, anlatı tarzı eserler ve özelliklede monografi tarzında kaleme aldığı eserler onun çocukluğunun ve gençliğinin aşkı ve heyecanı üzerinde bina edilmiştir. Bizde bu çalışmamızla Ali Haydar Haksal’ı bir nebzede olsa hayatına, yazarı öykücülüğünü ya da diğer bir deyişle ona öykü yazdıran saiklerden hareketle onun sanatına ve sanatçı kimliğine yön veren değerleri ortaya koymaya çalıştık.

Anahtar Kelimeler: