Özet:

Çocukların her türlü bakım ve eğitimden birincil derecede sorumlu kurumların başında aileler gelmektedir. Ailelerin evde ve okulda çocuklarının eğitimlerine katılımları kaliteli bir eğitime ulaşmanın ölçütleri arasında yer almaktadır. Özel gereksinimli çocukların eğitim programlarının hazırlanması ve programlarının istenilen hedeflere ulaşmasında ailelerin katılımı önemli bir rol oynar. Özel gereksinimli çocukların eğitiminde aile katılımının öneminden hareketle yapılan bu çalışmada ilkokula devam etmekte olan özel gereksinimli çocuğa sahip 570 ailenin çocuklarının eğitimlerine katılımları, eğitim ve sosyo-ekonomik durumlarının katılımları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada betimsel çalışma yöntemi ve tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada veriler kişisel bilgi formu ve Aile Katılım Ölçeği (AKÖ) kullanılarak toplanmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre çalışmaya katılan ailelerin % 83’ü anne , % 17’si babalardan oluşmaktadır. Ailelerin çocukların eğitimlerine katılımlarının AKÖ aldıkları toplam puanlara göre ailelerin % 30,4’ünün düşük, % 36’sının orta, % 33,7’sinin ise yüksek katılıma sahip olduğu görülmüştür. Ailelerin AKÖ’nün alt ölçeklerine verdiği cevapların sonuçları ayrı ayrı incelendiğinde ailelerin ev temelli katılımları % 27,7’sinin düşük, % 38,6’sının orta, % 33,7’sinin yüksek katılım puanına sahip olduğu görülmüştür. Okul temelli katılımları % 32,6’sının düşük, % 37’snin orta, % 30,4’ünün yüksek katılım puanına sahip olduğu, ailelerin okul- aile işbirliği temelli katılımlarının ise % 32,1’inin düşük, %30,7’sinin orta, % 37,2’sinin yüksek katılım puanına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ailelerin eğitim ve sosyo-ekonomik durumlarının katılımlarında etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: