Özet:

XII. asırdan itibaren Danişmendli, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Tokat şehrinde cami, mescid, medrese, imaret, zâviye, han, hamam ve türbe gibi çok sayıda dinî, sosyal, ekonomik ve kültürel eserler vücuda getirilmiştir. Eski devirlerden kalan arşiv malzemesi ve tarihî eserler bu hususu teyit etmektedir. Bu eserlerin vücuda getirilmesinde Tokat‟ın doğu-batı, güney-kuzey yol güzergâhında olması, ılıman iklimi ve verimli tarım toprakları ile zengin bir sosyo-ekonomik potansiyele sahip olmasının rolü büyüktür. Osmanlı ülkesinin genelinde olduğu gibi, Tokat‟ta tesis edilmiş olan dinî, sosyal, kültürel ve iktisadî eserler vakıf akarlar yardımı ile varlığını idame ettirmiştir. Bu çalışmada Osmanlı döneminde Tokat'ta mevcut olan zengin vakıf eserleri arasından örnek bir çalışma olarak sadece Gülbahar Hatun Camii Vakfı ele alınacaktır. Bu cami vakfı hakkında bazı münferit çalışmalar bulunmakla birlikte, bunlar başlangıcından günümüze bu caminin vakıf akarlarını incelememektedir. Bu cami Tokat‟ta inşa ettirilen tek Hanım Sultan eseridir. Günümüzde vakıf akarları kalmamakla birlikte halen işlevini sürdürmektedir. Çalışmanın kaynakları, dönemin arşiv malzemesi ve araştırma eserlerdir. İncelemenin amacı, Gülbahar Hatun Camii Vakfını bir bütün halinde ele alarak Tokat‟ın sosyo-kültürel tarihine katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler: