Abstract:

Bu araştırmanın temel amacı; öğretim elemanlarının mesleki hayatlarında karşılaştıkları etik dışı davranışları incelemektir. Temel amaca ulaşabilmek için;  öğretim elemanlarının akademik araştırmalarında (yayın, bildiri, kitap vs.), meslektaşlarıyla ilişkilerinde, öğrencileriyle ilişkilerinde, eğitim öğretim faaliyetlerinde ve bunların dışındafazla gözlemledikleri etik dışı davranışların neler olduğu sorularına cevap aranmıştır.                 Yapılan bu araştırma nitel bir çalışmadır. Temel amaç ve alt amaçlar çerçevesinde hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Form, alt amaçlar doğrultusunda beş sorudan oluşmaktadır. Hazırlanan görüşme formu Dicle Üniversitesi bünyesinde yer alan farklı fakültelerin (eğitim, mühendislik, ilahiyat, fen ve edebiyat fakülteleri) öğretim elemanlarına (profesör, doçent, yardımcı doçent, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi ve okutman) araştırmacılar tarafından dağıtılarak veriler toplanmıştır. Araştırmaya 24 öğretim elemanı katılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde nitel araştırma yaklaşımlarından betimsel analiz tekniği uygulanmıştır. Araştırma bulguları her bir boyuta bağlı olarak temalandırılıp ve verilen cevaplar alt amaçlar doğrultusunda tablolaştırılmıştır. Her alt amaca ait çözümlemelerin frekans ve yüzdeleri verilerek öğretim elemanlarının ifadelerinden doğrudan alıntılar yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; öğretim elemanlarının akademik çalışmalarda gözlemlediklerifazla ihlal edilen etik davranışlar intihal olmuştur. Sonrasında çalışmaların orijinallikten uzak olması ve aynı çalışmanın farklı isimlerle birden çok yayınlanması olmuştur. Öğretim elemanlarının meslektaşlarıyla ilişkilerinde gözlemledikleri etik dışı davranışlar ise sırasıyla kıskançlık, negatif rekabet, bilimsel etiğe aykırı yardımlaşma ve ast-üst ilişkileri olmuştur. Öğretim elemanlarının öğrencileriyle ilgili gözlemlediği etik dışı davranışlar ise öğrencilere yeterince değer vermeme, taraflı davranma ve öğrencileri özel işlerde çalıştırma olmuştur.  Yine öğretim elemanlarının eğitim öğretim faaliyetlerinde karşılaştığı etik dışı davranışların başında derslere gereken önemin verilmemesi gelmiştir.  Sonuç olarak öğretim elemanlarının görüşlerinin yoğunlaştığı etik dışı davranışlar üzerinde durularak bazı değerlendirmeler yapılmış ve önerilerde bulunularak çalışma tamamlanmıştır. 

Keywords: