Özet:

Temel dil becerilerinin öğretilmesinde ve kazandırılmasında metinler önemli bir rol oynamaktadır. Hedeflere uygun metinler seçebilmek için belirli ölçütler geliştirilmiş ve bu ölçütlerden biri olarak "okunabilirlik" kabul edilmiştir. Okunabilirlik çalışmaları, metinlerin yapısal özelliklerinden zorluk derecelerini tespit etmede kullanılan yöntemlerden biridir. Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde okunabilirlik çalışmaları genellikle ders kitaplarına dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte okuma kitaplarının da dil öğretiminde önemli bir rolü bulunmaktadır. Okunabilirlik çalışmaları genellikle ders kitapları üzerine gerçekleştirilmekte olup okuma kitapları üzerine yapılan çalışmaların sayısının daha az olduğu görülmektedir. Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanmış okuma kitapları üzerine yapılan çalışmaların sayısının çoğaltılması dil seviyelerine göre metin seçiminin tespit edilmesi açısından önemlidir. Bu önemle çalışmanın amacı, okuma kitaplarındaki okunabilirlik düzeyini saptamaktır. Bu çalışmada Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanan, Türkçenin Sesi Yunus Emre A1-A2, B1-B2, C1-C2 seviyesinde üç okuma kitabı incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıdır. Veri toplama yöntemi doküman analizidir. Metinlerin okunabilirlik açısından incelenmesinde Ateşman (1997) ve Çetinkaya-Uzun (2010) okunabilirlik formülleri kullanılmıştır. Okunabilirlik formülü MS Office Excel programında uygulanmış ve metinler zorluk düzeylerine göre kategorize edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; incelenen üç okuma kitabındaki tüm seviyelerdeki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin Ateşman (1997) tarafından geliştirilen okunabilirlik formülüne göre “kolay”; Çetinkaya-Uzun (2010) tarafından geliştirilen formüle göre “bağımsız okuma (5. 6.ve 7. sınıf)” olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: