Özet:

İnsanlar erken tarihlerden itibaren anlam veremedikleri tabiat olaylarını açıklamak için çeşitli hikâyeler anlatma ve alegorikleştirme ihtiyacı hissetmişlerdir. Bu ihtiyaç, mitlerin ortaya çıkışında etkili olmuş ve insanlık tarihinde mitik anlatılara birtakım değerler yüklenmiştir. Mitolojinin, zamanla bir milletin veya farklı milletlerinin kültürel değerlerinin incelenmesinde başvurulan bir kaynak haline gelmesiyle karşılaştırmalı mitoloji disiplini ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Türk kültürünün mitik anlatılarında rastlanan Alkarısı ve Cazi karakterleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Türk dünyasında farklı adlandırmaları da bulunan Alkarısı’nın yeni doğum yapan kadınları, çocuklarını, atları ve kısrakları rahatsız ettiğine inanılmaktadır. Bu bağlamda anlatılan hikâyelerde genellikle Alkarısı’na değinilir. Fakat Rize yöresinde Alkarısı karakteri yerine bu tarz anlatılarda diğer bir adıyla Cazikarısı olarak da bilinen Cazi karakterinin yer aldığı görülmüştür. Yapılan çalışmada, ilgili karakterler hakkında bilgi verilerek benzer ve farklı yönlerine değinilmiş ve Rize yöresi anlatılarında Alkarısı yerine Cazi karakterine yer verilmesinin nedenleri ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler: